Vị thuốc Hoàng liên là gì?

Khái niệm vị thuốc Hoàng liên được quy định tại Mục 44 Phụ lục II về Phương pháp chế biến 103 vị thuốc cổ truyền ban hành kèm theo Thông tư 30/2017/TT-BYT có hiệu lực từ ngày 28/08/2017. Cụ thể như sau:

Vị thuốc Hoàng liên (Hoàng liên chân gà) là thân rễ phơi hay sấy khô của nhiều loài Hoàng liên chân gà như Coptis chinensis Franch. Coptis quinquesecta Wang, hoặc Coptis teeta Wall., họ Hoàng liên (Ranunculaceae).

Vị thuốc Hoàng liên được chế biến bằng ba phương pháp là phương pháp chế biến Hoàng liên chích rượu, phương pháp chế biến Hoàng liên chích gừng và phương pháp chế biến Hoàng liên chích giấm. Trong đó:

- Đối với phương pháp chế biến Hoàng liên chích rượu thì để chế biến 1,0 kg Hoàng liên chích rượu thì cần có 1,0 kg Hoàng liên phiến và 150 ml rượu. Theo đó, thực hiện lấy rượu trộn đều với Hoàng liên phiến, ủ 1 giờ cho ngấm rượu sau đó sao vàng.

- Đối với phương pháp chế biến Hoàng liên chích gừng thì để chế biến 1,0 kg Hoàng liên chích gừng cần có 1,0 kg Hoàng liên phiến và 100 g gừng tươi. Theo đó, đem gừng tươi rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt; giã tiếp, thêm nước sạch, làm vài lần và thêm nước sạch cho đủ 150ml. Đem nước gừng trộn đều vào Hoàng liên, ủ 1giờ cho ngấm sau đó sao vàng.

- Đối với phương pháp chế biến Hoàng liên chích giấm thì để chế biến 1,0 kg Hoàng liên chích giấm thì cần có 1,0 kg Hoàng liên phiến và 100 ml giấm ăn. Theo đó, thực hiện lấy giấm trộn đều với hoàng liên, ủ 30 phút đến 1 giờ cho ngấm đều sau đó sao vàng.

Vị thuốc Hoàng liên chích rượu, chích gừng, chích giấm, đều có màu vàng đậm, vị đắng, riêng chích gừng có mùi thơm của gừng.

Vị thuốc Hoàng liên có vị đắng, tính hàn. Quy kinh tâm, tỳ, vị, đại tràng.

- Vị thuốc Hoàng liên chích gừng có công năng thanh nhiệt, giải độc, thanh nhiệt tả hỏa, thanh nhiệt giải độc, thanh tâm trừ phiền và được dùng để chủ trị viêm ruột, tả, lị, bồn chồn, mất ngủ, đau mắt đỏ, hoàng đản, sốt cao, hôn mê, mụn nhọt, lở ngứa. Hoàng liên chích gừng dùng trong các trường hợp sốt cao.

- Vị thuốc Hoàng liên chích giấm có công năng thanh nhiệt, giải độc, thanh nhiệt tả hỏa, thanh nhiệt giải độc, thanh tâm trừ phiền và được dùng để chủ trị viêm ruột, tả, lị, bồn chồn, mất ngủ, đau mắt đỏ, hoàng đán, sốt cao, hôn mê, mụn nhọt, lở ngứa. Hoàng liên chích giấm trị viêm gan, viêm túi mật.

- Vị thuốc Hoàng liên chích rượu có công năng thanh nhiệt, giải độc, thanh nhiệt tả hỏa, thanh nhiệt giải độc, thanh tâm trừ phiền và được dùng để chủ trị viêm ruột, tả, lị, bồn chồn, mất ngủ, đau mắt đỏ, hoàng đản, sốt cao, hôn mê, mụn nhọt, lở ngứa. Hoàng liên chích rượu trị viêm niêm mạc miệng, lưỡi, đau mắt đỏ, viêm tai giữa.

Trên đây là nội dung tư vấn về khái niệm vị thuốc Hoàng liên. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn nên tham khảo thêm tại Thông tư 30/2017/TT-BYT.

Trân trọng!